Andalu
Advertisement

La Ekonomía eh la zienzia ke analiza er komportamiento umano komo una relazion entre fineh dáoh i medioh ezkazoh ke tienen uzoh arternatiboh.

Ehta definizion, propuehta pó Lionel Robbins en 1932 i hoy henerarmente azeptá, haze hinkapié en treh azpehtoh ke konbiene komentá en detaye:

  • zu obheto de ehtudio eh la ahtibidá umana i, pó tanto, eh una zienzia zozial. Lah zienziah zozialeh ze diferenzian de lah zienziah purah o naturaleh en ke zuz afirmazioneh no pueden refutarze mediante la reprodukzion de loh zupuehtoh de partida en un laboratorio, i pó tanto no puede zertifikarze zu balidez (béaze Métó zientífiko).
La Ekonomía pozee un konhunto de téhnikah propiah de loh ekonomihtah zientífikoh. De hexo, hohn Maynard Keyneh define la Ekonomía komo un métó anteh ke una dohtrina, un aparato mental, una téhnika de penzamiento ke ayuda a zu pozeedó a ezbozá konkluzioneh korrehtaz. Taleh téhnikah zon la Teoría ekonómika, la Hihtoria ekonómika i loh métodoh kuantitatiboh.
konbiene referirze también a loh konzeptoh de teoría pozitiba i teoría normatiba. No todah lah afirmazioneh ekonómikah zon irrefutablez, zino ke ziertoh pohtuladoh pueden berifikarze, ehto ez, ke puede dezirze ke "zon" i, kuando ezo okurre, hablamoh de ekonomía pozitiba (béaze Pozitibihmo). Pó er kontrario, akeyah afirmazioneh bazadah en huizioh de baló, ke tratan de lo ke "debe zer", zon propiah de la ekonomía normatiba i, komo talez, no pueden probarze. La Ekonomía ze muebe konhtatemente entre amboh poloh.
  • La zienzia ekonómika ehtá huhtifiká pó er dezeo humano de zatihfazer zuz propioh finez. Ehte azpehto eh probablemente er ke menoh ze ha dezarroyáo en toda la hihtoria del análiziz ekonómiko, zalbo akazo pó la Ezkuela auhtríaka i ezpezialmente pó Ludwig bon Mizeh. Tradizionalmente ze han konzideráo loh fineh komo dadoh o definidoh pó loh polítikoh, i ze ha abordáo únikamente er problema de zu zatihfakzion.
En okazionez, ar definí la Ekonomía, ze ha zuhtituío er término finez pó er de nezezidadeh humanaz, i ze ha dixo de eyah ke zon ilimitadah. Hahta er momento la Ekonomía no ze ha okupáo en exzezo de determiná komo ze forman lah nezezidadeh humanah ni de zi zon ilimitadah o no, i para eyo debería abanzá en er dezarroyo de la antropolohia i la zoziolohia ekonómikah, pero eh indiferente kuántah zean lah berdaderah nezezidadeh para ke loh ekonomihtah puedan eherzer zu funzion tradizional, ke eh okuparze de zatihfazerlaz.
  • La materia prima de trabaho de loh ekonomihtah eh er konhunto de rekurzoh ezkazoh ke pueden zatihfazer uzoh arternatiboh.
Loh rekurzoh al alkanze der hombre para zatihfazer zuz nezezidadeh zon ezkazoh o, ar menoh, la Ekonomía zólo ze okupa de akeyoh ke lo zon. i komo talez, exihte la nezezidá de zelekzioná entre eyoh para zatihfazer fineh arternatiboh. zi un rekurzo no eh ezkazo o tiene un úniko fin, no ehtá huhtifikáo zu tratamiento dezde er punto de bihta ekonómiko, a menoh ke pretenda azignárzele otra utilidad. ar dezidí zi un rekurzo ze azigna a la produkzion de un bien o zerbizio determinado, ze ehtá azumiendo er kohte de no poder uzá eze rekurzo para la produkzion de otroh bieneh i zerbizioh. Ehte konzepto de kohte, máh ayá der puro konzepto dinerario, eh propio de loh ekonomihtah i ze konoze komo kohte de oportunidad.
Para azigná loh rekurzoh debe exihtí un kriterio ke permita hazerlo de la manera máh efiziente pozible, i la Ekonomía trata de aportá kriterioh razionaleh para la azignazion de loh rekurzoh a la produkzion de bieneh i zerbizioh.

Ekonomia = Azignazion de rekurzoz [[Imahe:Eurotower in Frankfurt.hpg|thumb|Eurotower en Fránkfort der Meno, zentro der poder ekonomiko en la Unión Europea (UE)]]

La ekonomía komo zienzia[]

¿ke eh ekonomía? Anteh de kontehtá eh nezezario repetí ke en la ekonomía hay diferenteh puntoh de bihta, zegún el enfoke ke ze le dé a dixa dihziplina. zin embargo, dehtakan doh enfokeh: el obhetibo i er zubhetibo; pó lo tanto, aunke hay muxah definizioneh de ekonomía, zobrezalen la definizion obhetiba i la zubhetiba.

  • Definizion obhetiba o marxihta
La definizion klázika de la korriente obhetiba eh de Federiko Enherz, kien zenyala: "La ekonomía polítika eh la zienzia ke ehtudia lah leyeh ke rihen la produkzion, la dihtribuzion, la zirkulazion i er konzumo de loh bieneh materialeh ke zatihfazen nezezidadeh humanaz."
  • Definizion zubhetiba o marhinalihta
La definizion klázika de la orientazion zubhetibihta eh de Lionel Robbinz, kien afirma: "La ekonomía eh la zienzia ke ze enkarga del ehtudio de la zatihfakzion de lah nezezidadeh humanah mediante bieneh ke ziendo ezkazoh tienen uzoh arternatiboh entre loh kualeh hay ke optar."

Ramah de la Ekonomía[]

Teoría ekonómika
Mikroekonomía -- Makroekonomía -- Hihtoria der penzamiento ekonómiko -- Poht-autihmo
Hihtoria ekonómika
Ekonomía en la Edá Media
Ekonomía kuantitatiba
Ehtadíhtika -- Ekonometría
Ekonomía aplikada
Ekonomía laboral -- Ekonomía der dezarroyo
Ekonomía i direkzion de emprezah
Habilidadeh Direhtibah
Finanzah
Finanzah de empreza -- Finanzah de merkado -- Finanzah publikah -- Finanzah konduhtualeh -- Borza de baloreh -- Banko

béaze también[]

Plantilla:Kommonz Plantilla:Wikinewz

  • kohte finanziero
  • OPA
  • Pago
  • Ehpanzion emprezarial
  • Premio Nobel de Ekonomía

zihtemah ekonómikoz: kapitalihmo i komunihmo.

konzeptoh relazionáoh: Merkao -- Oferta -- Demanda -- Prezio -- Monopolio -- Oligopolio -- Inflazion -- Dezempleo -- komerzio -- Labáo de dinero -- Induhtria -- Inberzion.

Advertisement